Ratio’s

Met ingang van 2016 hanteert de Inspectie van het Onderwijs nieuwe risico-indicatoren (ratio’s) voor het tijdig kunnen detecteren van financiële risico’s bij onderwijsinstellingen.

Het Ministerie van OCW heeft voor een aantal kengetallen 'signaleringsgrenzen' bepaald: een onder- en een bovengrens met daartussen een bandbreedte waarbinnen een bestuur zich het beste kan bevinden voor een gezonde financiële positie.

Deze signaleringswaarden vormen indicaties van mogelijk verzwakte financiële posities. In het kader van het financieel sturingskader van de EUR worden deze kengetallen periodiek gemonitord.

Voor de beoordeling van de jaarrekeningen over 2023 zijn door de Onderwijsinspectie nieuwe kengetallen en signaleringswaarden gedefinieerd.

In de onderstaande tabel zijn deze ratio’s opgenomen, inclusief de realisatie van ROC Midden Nederland op basis van de cijfers over 2023 en 2022.

Ratio's

Solvabiliteit

Na verrekening van het resultaat bedraagt het eigen vermogen aan het einde van het verslagjaar € 129,7 miljoen. De solvabiliteit 2 (inclusief voorzieningen) is in 2023 licht gestegen naar een niveau van 71%. De solvabiliteit 2 ligt ruim boven de door de Inspectie van het Onderwijs gehanteerde ondergrens van 30%. Hiermee heeft ROC Midden Nederland een gezonde solvabiliteit.

Liquiditeit

De liquiditeit is hoger dan in 2022 en bedraagt aan het eind van 2023 3,1. Op grond van de meerjarenbegroting 2024-2028 is de verwachting dat de liquiditeit de komende jaren boven de normen van de Inspectie van het Onderwijs zal blijven (2024:2,4 en 2025-2028:2,2). Hiermee is ROC Midden Nederland financieel gezond. 

Daarnaast is er nog sprake van een beschikbare kredietfaciliteit van € 11 miljoen inzake schatkistbankieren die aan het einde van 2023 volledig onbenut is. ROC Midden Nederland heeft een ruim toereikende liquiditeitspositie.

Absolute omvang liquide middelen

ROC Midden Nederland beschikt over een gecommitteerde rekening courant faciliteit en afdoende externe financiering waardoor er de komende jaren ruim voldoende liquiditeitsruimte is. ROC Midden Nederland voldoet ruimschoots aan de criteria, met een positie aan liquide middelen van € 100,5 miljoen ultimo 2023 aan de absolute liquiditeit eis van de onderwijsinspectie van minimaal € 2,0 miljoen.

Signaleringswaarden voor mogelijk bovenmatig PEV

Voor onderwijsinstellingen bestaat de rekenmethode uit drie onderdelen: gebouwen + overige materiële vaste activa + risicobuffer. De signaleringswaarde bovenmatig publiek eigen vermogen is dan (0,5 * aanschafwaarde gebouwen * 1,27) + (boekwaarde resterende materiële vaste activa) + (omvangafhankelijke rekenfactor * totale baten).

De signaleringswaarde gaat over het publieke deel van het eigen vermogen, dus exclusief privaat vermogen. Het publiek eigen vermogen komt boven de signaleringswaarde uit als het feitelijk eigen vermogen (wat is af te lezen van de balans) hoger is dan het normatief eigen vermogen (vermogen dat een onderwijsinstelling redelijkerwijs nodig heeft om bezittingen te financieren en risico’s op te vangen).

Op basis van de gegevens in de jaarrekening 2023 bedraagt de signaleringswaarde (het normatieve eigen vermogen) € 131,3 miljoen. Het eigen vermogen is € 129,7 miljoen waardoor de signaleringswaarde niet wordt overschreden.

Signaleringsgrenzen binnen ROC Midden Nederland

De overige signaleringsgrenzen (weerstandsvermogen, rentabiliteit en huisvestingsratio) blijven onderdeel uitmaken van de analyses die de inspectie uitvoert. Daarbij geeft de onderwijsinspectie aan dat deze waarden een minder voorspellende waarde hebben en het de sector om die reden vrij staat om over deze waarden te rapporteren in het bestuursverslag. ROC Midden Nederland heeft er vooralsnog voor gekozen deze signaleringswaarden mee te nemen in haar jaarverslag.

Weerstandsvermogen

Het weerstandsvermogen geeft een indicatie van het risicomanagement voor de stichting. Het weerstandsvermogen bestaat uit benodigde weerstandscapaciteit als gevolg van het risicoprofiel, afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit, hetgeen daadwerkelijk aanwezig is om de risico’s financieel op te vangen. Aan het einde van het verslagjaar bedraagt het weerstandsvermogen 63%. Het weerstandsvermogen bevindt zich ruim boven de gestelde intern norm. De komende jaren neemt het weerstandsvermogen toe en zal het boven de norm blijven. Op basis van de meerjarenbegroting 2024-2028 is de verwachting dat het weerstandsvermogen licht stijgen, 68% aan het einde van 2028.

Rentabiliteit

In 2023 is de rentabiliteit met 8,5% positief. Op basis van de meerjarenbegroting blijft de rentabiliteit binnen intern norm. Er wordt echter verwacht dat de rentabiliteit negatief zal zijn in de jaren 2025-2026, maar dit blijft binnen de signaleringswaarden. Er zullen extra uitgaven worden gedaan om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Daarnaast zullen er extra uitgaven worden gedaan op het gebied van vastgoed en duurzaamheid.

Huisvestingsratio

De huisvestingsratio die ROC Midden Nederland de afgelopen jaar heeft gerealiseerd, blijft ruim onder de signaleringswaarde van 15% van de totale lasten. Met een schommeling tussen de 9% (2022), 10% (2023) en 11% (2024-2028) blijft deze onder de signaleringsgrens waarmee we als stichting meerjarig hieraan voldoen. Dit wordt veroorzaakt door inkrimping van de beschikbare capaciteit in de afgelopen jaren en het gebruikmaken van een flexibele schil in de huisvestingsportefeuille. Op basis van de meerjarenbegroting 2024-2028 is de verwachting dat deze ratio zal groeien naar 11% aan het einde van 2028.